برندگان دنیای فناوری در سالی که گذشت
آتی جو: از هوش مصنوعی مولد گرفته تا هدست اپل ویژن پرو، در این گزارش به بیان آن دسته از پیشرفت های فناوری می پردازیم که سال قبل با اقبال زیادی مواجه گشتند و برچسب «برنده» دریافت نمودند.
به گزارش آتی جو به نقل از ایسنا، در طول سال قبل دنیای فناوری دستخوش تحولات بزرگی شد. از جنجال های بی وقفه ایلان ماسک تا داغ شدن تنور مسابقه هوش مصنوعی مولد، تمام سال قبل مملو از اخبار فناوری بود.
خوشبختانه خبری از اخبار چندان بد نبود و امسال شاهد برندگان بیشتری نسبت به سالهای قبل بودیم. پیشتازان آشکاری مانند تردز(Threads) و هوش مصنوعی(AI) وجود داشت، اما ما همین طور شاهد شگفتی هایی مانند هدست ویژن پرو شرکت اپل و سازنده آیفون بودیم که در نهایت چندین استاندارد باز را پذیرفت.
حالا ما از میان تمام اتفاقاتی که سال قبل افتاد، لیستی از بزرگترین برندگان فناوری پارسال آماده کرده ایم که در ادامه آمده است.
تردز
با وجود هرج و مرجی که از جانب ایلان ماسک در مورد خرید و در دست گرفتن سکان هدایت توییتر شکل گرفت، بعید نبود که مارک زاکربرگ از این جریان به نفع خود و شرکتش متا(Meta) استفاده نماید. اما کمتر کسی فکرش را می کرد متا برای ساختن چیزی کاملا شبیه به توییتر که حالا ایکس(X) نام گرفته است، تلاش کند.
اتفاقات سال قبل در این مورد به ما نشان داد که ایلان ماسک در تخریب توییتر به پایین ترین سطحی که تصور می شد، ماهر است. زاکربرگ نیز از این شکاف به وجود آمده بهره برد و بجای این که در یک مسابقه واقعی در قفس از خجالت ماسک دربیاید، تردز(Threads) را راه اندازی نمود.
تردز بعد از یک استقبال هیجانی و فوق العاده اولیه و سپس کاهش علاقه در نهایت روی آمار ۱۰۰ میلیون کاربر ماهانه تثبیت شد. بر اساس گزارش ها، تردز با وجود این که اواسط سال ۲۰۲۳ معرفی گردید و ماه ها دسترسی به آن در اتحادیه اروپا ممکن نبود، چهارمین برنامه پُر دانلود سال بود.
تردز از منابع مهندسی گسترده متا بهره برده است و البته هنوز نگرانی های زیادی در مورد شیوه های تعدیل محتوای متا و نتایج اجازه دادن به مالک فیس بوک برای کنترل یک پلت فرم اجتماعی بزرگ دیگر وجود دارد.
اما این واقعیت که تردز با وجود همه اینها توانست خیلی سریع رشد کند، نشان داده است که مردم چقدر برای جایگزین توییتر ناامید بودند.
تردز ممکنست در بین موج جایگزین های توییتر، پیشرفته ترین یا جالب ترین نبوده باشد، اما توانسته است از پیوندهای خود با متا و اینستاگرام برای جلب بیشترین علاقه استفاده نماید.
گفتنی ست که تردز در ایران با آن استقبال عمومی اولیه جهانی مواجه گردید اما در مدت کوتاهی تب تند آن فروکش کرد و الان تقریباً در بین بیشتر کاربران ایرانی بی استفاده است و تا حالا مانند فیس بوک به انباری کاربران ایرانی منتقل شده است.
هوش مصنوعی مولد
ما سال ۲۰۲۲ را با محبوبیت بیش از پیش ChatGPT، ربات گفتگوگر یا چت بات هوش مصنوعی مولد بسیار قدرتمند شرکت اوپن ای آی(OpenAI) به انتها رساندیم.
در حالیکه ایده مکالمه با یک ربات بطورکامل جدید نبود، اما ChatGPT از یک مدل زبان بزرگ(LLM) برای دستیابی به پاسخ های طبیعی و حدودا انسان مانند و همین طور توانایی ساخت متن خوانا یا جمع آوری اطلاعات در صورت نیاز بهره برد.
این مهم ترین اثر هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۳ بود، چیزی که مایکروسافت با پشتیبانی از اوپن ای آی برای معرفی ChatGPT و سپس راه اندازی چت بات هوش مصنوعی مخصوص خود موسوم به بینگ(Bing) جنگ هوش مصنوعی را به شکل رسمی شروع کرد.
سپس گوگل با عجله چت بات بارد(Bard) خودرا برای تحت تاثیر قرار دادن معرفی بینگ مایکروسافت معرفی نمود، اما محدودیت های هوش مصنوعی مولد آن زمانی که با اطمینان به یک سوال در مورد تلسکوپ جیمز وب به اشتباه پاسخ داد، آبروی گوگل را برد، طوری که منجر به افت فوری هشت درصدی سهام گوگل شده و موجب شد به نظر برسد که این شرکت تنها درحال تعقیب دستاوردهای مایکروسافت و اوپن ای آی است.
بینگ فقط یک شروع برای مایکروسافت بود. این شرکت اندکی بعد هوش مصنوعی را بوسیله نوار ابزار Copilot در مرورگر اج(Edge) ادغام کرد، چیزی که در نهایت به برنامه های مایکروسافت ۳۶۵، ویندوز ۱۱ و ویندوز ۱۰ نیز راه پیدا کرد.
در همین حال، گوگل ادغام بارد با دستیار هوشمند خود و برخی از خاصیت های مبتنی بر هوش مصنوعی در Gmail، Docs، Sheets، Meet، Chat، Slides و همین طور گوشیهای Pixel ۸ و Pixel ۸ Pro را اعلام نمود.
حالا با قدم گذاشتن به سال جدید می توانیم منتظر رقیب مدل GPT ۴ از جانب گوگل باشیم. مدل هوش مصنوعی مولد جمینای(Gemini) یک هوش مصنوعی همه کاره است که حتی قادر می باشد از متن، ویدیو بسازد.
مایکروسافت نیز اعلام نموده است که هوش مصنوعی آن درحال ارتقا با GPT-۴ هستند.
فارغ از جدال میان این دو غول دنیای فناوری، هوش مصنوعی در نهایت به عنوان یک کلید واژه در دنیای فناوری عنوان شد. شاید با تعجب به خود بگوییم که چقدر سریع وب ۳.۰، رمزارزها و متاورس را فراموش کردیم.
حالا هوش مصنوعی گامی فراتر برداشته و بشر را با ابزارهای تولید تصویر از متن آشنا کرده است. مدلهای هوش مصنوعی تصویرگر مانند دال-ای ۳(Dall-E ۳) متعلق به شرکت اوپن ای آی قدرتمندتر شده اند و همیشه درحال تکامل هستند.
اینروزها هوش مصنوعی آغاز به تاثیرگذاری بر دنیای خارج از فناوری نیز کرده است. طوری که خیلی از مردم فریب تصویر معروف پاپ را در حالیکه یک کت بالنسیاگا پوشیده بود، خوردند. تصویری که توسط هوش مصنوعی میدجرنی(Midjourney) تولید شده بود.
چیزهای زیادی درباره ی این که هوش مصنوعی چگونه زندگی ما را تحت تأثیر قرار می دهد، وجود دارد که ما هنوز نمی دانیم. بااینکه پژوهشگران به شکل مداوم زنگ هشدار مربوط به نگرانی های اخلاقی توسعه هوش مصنوعی را به صدا در می آورند.
به نظر می آید بسیاری در دنیای هوش مصنوعی از فلسفه سابق فیسبوک در خصوص این که «سریع حرکت کن و مرزها را درنورد» پیروی می کنند. بدین سبب انتظار می رود شاهد داستان های درام بیشتری در مورد هوش مصنوعی مانند اخراج و استخدام مجدد سم آلتمن مدیر عامل اوپن ای آی باشیم. به خاطر داریم که قبلا نیز بنیانگذاران تعدادی از بزرگترین شرکتها از شرکتی که خودشان تاسیس کرده اند، اخراج شده اند. از میان آنها می توان از استیو جابز از شرکت اپل و جک دورسی از توییتر نام برد.
تطابق اپل با RCS، USB-C و Qi ۲
پارسال اپل نه فقط گوشیهای جدیدی با درگاه شارژ USB-C معرفی نمود، بلکه اعلام نمود از استاندارد پیام رسانی RCS نیز پشتیبانی می کند. این اتفاق بعد از ماه ها ابراز نارضایتی عمومی رخ داد و بالاخره اپل تسلیم شد.
اعلامیه اپل گامی در راه درست است و امنیت و پشتیبانی چندرسانه ای بهتری را برای کسانی که از آیفون ها به گوشیهای اندرویدی پیام می دهند، به ارمغان می آورد.
البته iMessage اپل هنوز خاصیت های زیادی دارد که RCS فاقد آنهاست، خصوصاً مواردی مانند رونوشت های یادداشت صوتی که در iOS ۱۷ عرضه شدند.
البته اینطور نیست که اپل با آغوش باز از همه این استانداردهای تعامل پذیر استقبال کند و پذیرش USB-C به وضوح واکنشی به دستور اتحادیه اروپا در خصوص این است که تمام دستگاههای جدید باید با یک استاندارد شارژ شوند.
وقتی تمام تغییرات به وجود آمده پارسال را در نظر می گیریم، بعلاوه این واقعیت که آیفون ۱۵ جزو نخستین دستگاههای اپل است که با پروتکل شارژ بی سیم Qi ۲ کار می کند، می بینیم که اپل از برندگان دنیای فناوری پارسال بوده است.
با عنایت به تعداد افرادی که حالا توسط دستگاههای این شرکت از خدمات بهتری بهره مند می شوند و پشتیبانی بهتری کسب می کنند، حیرت انگیز نیست که شاهد افزایش رضایت عمومی از محصولات شرکت اپل باشیم.
گوشی های تاشو
از سال ۲۰۱۹، سامسونگ انحصار مجازی گوشیهای تاشو فانتزی بزرگ را در اختیار داشت. اما پارسال ما نه یک بلکه دو رقیب جدید برای سامسونگ به نام پیکسل فولد(Pixel Fold) و وان پلاس اوپن(OnePlus Open) داریم. در حالیکه هیچ کدام نمی توانند ادعای برتری کامل داشته باشند، هر دو نوآوری های جالبی را در این دسته به ارمغان آورده اند.
گوشی تاشوی Pixel Fold گوگل با طراحی فوق العاده نازک و نمایشگر جلویی گسترده تر، استفاده از همه برنامه ها را بدون نیاز به باز کردن دستگاه آسان می کند. بدین سبب وقتی آنرا باز کنید، از صفحه نمایش انعطاف پذیر ۶.۷ اینچی آن بیشتر قدردانی می کنید.
همین طور گوگل برخلاف رقبای خود، برای دوربین ها کم نگذاشته است، برای اینکه پیکسل فولد به غیر از برادر خود یعنی پیکسل ۸ پرو، کیفیت تصویر بهتری را نسبت به هر گوشی دیگری، چه تاشو چه غیر تاشو ارائه می دهد.
در عین حال شرکت وان پلاس با گوشی تاشوی Open یک سیستم چندوظیفه ای هوشمندانه بوجود آورده که چرخش بین برنامه ها را بسیار آسان کرده است. گوشی تاشوی Open همین طور نازک تر و سبک تر از گلکسی Z Fold ۵ سامسونگ است، البته هنوز بسیار گران است.
بدین سبب در سالی که سرعت نوآوری سامسونگ کاهش پیدا کرد، دو رقیب جدید رقابت بیشتری را برای این دسته به ارمغان آوردند که برای هر کسی که تابحال به خرید یک گوشی تاشو بزرگ فکر کرده است، یک هدیه بزرگ به حساب می آید.
اپل ویژن پرو
اپل نخستین پخش کننده MP۳ یا نخستین گوشی هوشمند را نساخته است، اما آی پاد و آیفون توانستند در محصولات موجود نوآوری شگرفی ایجاد کنند و کل دنیای فناوری را تغییر دهند.
حالا هدست واقعیت ترکیبی ویژن پرو(Vision Pro) نیز یک مورد مشابه است، هرچند که مانند موارد قبلی در دسترس همگان نیست.
شرکت هایی مانند اکولوس(Oculus) که حالا در اختیار متا است و اچ تی سی وایو(HTC Vive) حدودا یک دهه است که هدست های واقعیت مجازی و افزوده را توسعه می دهند و برای مصرف کنندگان عرضه می کنند، اما ویژن پرو جهشی حتی جسورانه تر است. تصور کنید که برنامه هایتان روی میز کارتان شناور هستند یا یک ویدیو را به دیوار اتاقتان سنجاق می کنید، یا بطور یکپارچه خاطراتتان را که در قالب فیلم های سه بعدی ثبت شده اند، زنده می کنید و البته همین طور می تواند در صورت نیاز، تجربیات مجازی همه جانبه ای را عرضه نماید.
همانطور که برای خیلی از راهکارهای واقعیت مجازی صادق است، به سختی می توان موفقیت اپل را با ویژن پرو با کلمات، اسکرین شات ها یا تیزرهای تبلیغاتی بیان کرد. هم اکنون اگر از خرج کردن ۳۴۹۹ دلار برای هدست های هنوز ثابت نشده اپل هیجان زده نیستید، نمی توان شما را سرزنش کرد، اما کارشناسانی که آنرا امتحان کرده اند، بعد از گذراندن مدتی با ویژن پرو متقاعد شده اند که با محصولی خاص مواجهند.
آنها می گویند صفحه نمایش ویژن پرو بسیار واضح تر از هر هدست واقعیت مجازی دیگری است، دوربین های داخلی آن تجربه واقعیت ترکیبی بهتری را ارائه می کنند و حرکات ساده ای که اپل برای پیمایش رابط خود بوجود آورده است، به طرز شگفت انگیزی بصری هستند.
البته ایراد بزرگی نیز دارد که وزن سنگین آنست. اپل برای رفع آن مبادرت به افزودن یک بند روی آن کرد که از روی سر رد می شود تا تحمل وزن ویژن پرو را کمی آسانتر کند اما گویا چندان موفق نبوده است و کاربران اغلب بعد از استفاده طولانی مدت از آن از گردن درد شکایت می کنند. همین طور ویژن پرو متناسب با جیب مصرف کنندگان معمولی قیمت گذاری نشده است.
در نهایت با وجود این که این دستگاه یک دستگاه درشت است که خیلی از مردم مایل به پوشیدن آن نیستند، اما نمی توان انکار کرد که از اساس طرز فکر ما را نسبت به واقعیت ترکیبی تغییر می دهد. این هدست فقط یک ابزار برای انجام بازی های واقعیت مجازی نیست. فقط برای اهداف تجاری نیز طراحی نشده است. ویژن پرو چیزی واقعاً جدید است که می تواند راه را برای آینده محاسبات فضایی ما هموار کند.
نورالینک
راه اندازی رابط مغز و کامپیوتر شرکتی موسوم به نورالینک(Neuralink) که موسس آن ایلان ماسک است پارسال سر و صدای زیادی به پا کرد.
سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) درخواست سال ۲۰۲۲ این شرکت در خصوص شروع آزمایشات انسانی پروتز قابل کاشت خودرا به علت نگرانی از این که نمونه های اولیه این دستگاه تعداد زیادی از خوک های تحت آزمایش را کشته است، رد کرده بود. وزارت کشاورزی ایلات متحده نیز تحقیقاتی را در مورد ادعاهای ظلم به حیوانات مقابل این شرکت آغاز نموده بود.
ضمن این که رقیب آن یعنی شرکت سینکرون(Synchron) قبلاً آنرا با نصب موفقیت آمیز دستگاه خود در یک بیمار انسانی شکست داده بود.
بدین سبب تحقق وعده ایلان ماسک در خصوص شروع آزمایش های انسانی ظرف شش ماه آتی در یک رویداد در ماه نوامبر بعید به نظر می رسید.
اما نورالینک با قدم گذاشتن به سال ۲۰۲۴ در موقعیت بسیار بهتری قرار گرفت. وزارت کشاورزی آمریکا یک بازرسی متمرکز از تأسیسات این شرکت انجام داد، اما بر اساس گزارشی که به رویترز رسید، هیچ نوع نقض قانونی جز یک مورد در سال ۲۰۱۹ که خود نورالینک آنرا گزارش داده بود، پیدا نشد.
این تحقیقات در پاسخ به شکایتی انجام شد که توسط کمیته پزشکان مسئول پزشکی که یک گروه حامی حیوانات هستند، در خصوص این که نورالینک موجب رنج و مرگ بی مورد حیوانات آزمایش شده بین سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ شده، انجام شد.
سپس در ماه مه، نورالینک بهترین خبر سال خودرا دریافت کرد. سازمان غذا و داروی آمریکا بعد از رسیدگی به مسائل و حواشی این شرکت، آنرا برای شروع آزمایشات انسانی در مراحل اولیه تایید کرده بود.
نگرانی های ایمنی اصلی مربوط به باتری لیتیومی دستگاه نورالینک، پتانسیل انتقال سیم های کوچک این دستگاه به مناطق دیگر مغز و پرسش هایی در مورد این که چطور می توان این دستگاه را بدون لطمه رساندن به بافت مغز خارج کرد شامل می شد.
عاقبت در ماه سپتامبر، یعنی حدودا یک سال بعد از وعده شش ماهه ماسک، مطالعه رابط مغز-رایانه نورالینک روی داوطلبان انسانی مورد بررسی قرار گرفت. هدف این مطالعه ارزیابی ایمنی این ایمپلنت موسوم به N۱ و ربات جراح به نام R۱ و ارزیابی عملکرد اولیه رابط مغز و کامپیوتر برای قادر ساختن افراد فلج به کنترل دستگاههای خارجی با افکار خود بود.
این که آیا این دستگاه در مغز بیماران کاشته شده یا نه تا وقتی که آزمایش ها کامل نشود، فاش نخواهد شد، اما با عنایت به گفته های ماسک که البته می تواند اغراق آمیز نیز باشد، به نظر می آید نورالینک به موفقیت هایی دست یافته است. بدین سبب دور از انتظار نخواهد بود که در آینده ای نه چندان دور شاهد این باشیم که با کاشتن تراشه های کوچک در مغز افرادی که مبتلا به اختلال حرکتی هستند، آنها باردیگر توانایی حرکت را به دست آورند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب